Her yıl, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) verilerine dayanarak, pasaport gibi kamu harçlarının bedelleri arttırılıyor. Yıl sonuna doğru bu ücretlerdeki artış beklentisiyle, pasaport yenileme işlemleri için alınan randevularda yoğunluk yaşanıyor ancak 10 yıl sonra pasaport yenileyenler, beklediklerinden çok daha büyük bir fiyat artışıyla karşılaşıyor.
YDO Artışı ile 2025’te Pasaport harçlarına yükselme
Her yıl enflasyon verilerine göre hesaplanan Yeniden Değerleme Oranı (YDO), pasaport ücretlerinden trafik cezalarına kadar birçok harç ve verginin belirlenmesinde kullanılıyor. 2025 yılı için belirlenen YDO oranı yüzde 43,93 olarak açıklandı. Bu oran, pasaport harçları başta olmak üzere pek çok kamu harcının fiyatını etkileyecek.
2014’te Pasaport ne kadardı?
2014 yılında pasaport almak isteyen vatandaşlar, 10 yıllık pasaport için defter bedeli olarak 75 TL öderken, harç bedeli 458,70 TL idi. 10 yıllık pasaport almak isteyen bir kişi o dönemde toplamda 533,70 TL ödeme yapıyordu ancak 2024 yılına gelindiğinde, aynı pasaport için ödenecek ücretler astronomik bir şekilde arttı. 2024 sonu itibariyle, 10 yıllık pasaport almak için defter bedeli 790 TL, harç bedeli 7.833 TL olacak. Yani 2014 yılında 533,70 TL olan pasaport ücreti, 2024’te tam 8.623 TL’ye çıkacak.
10 yılda yüzde 1.516’lık dev artış
10 yıl içerisinde pasaport bedelleri, defter ve harç ücretlerinde sırasıyla yüzde 953 ve yüzde 1.608 oranında artış gösterdi. 2014’te 533,70 TL olan 10 yıllık pasaport bedeli, 2024’te 8.623 TL’ye ulaşarak, yüzde 1.516'lık bir artış gösterdi.
Hane geliri ile pasaport bedeli arasındaki uçurum
TÜİK verilerine göre, 2014 ile 2023 yılları arasında ortalama hane halkı geliri yüzde 466 oranında arttı ancak pasaport bedellerindeki artış, bu gelirin çok daha üzerinde kaldı. Aynı dönemde, 10 yıllık pasaport almak için gereken toplam bedel yüzde 920 oranında artmış durumda.
Asgari ücretle pasaport alabilme durumu
Asgari ücretle yaşayan bir kişi, 2014 yılında 1,59 adet 10 yıllık pasaport alabilirken, 2022’de bu rakam 2,50 pasaporta çıkmıştı. Ancak 2024’te asgari ücretle çalışan bir kişi, ancak 1,97 adet pasaport alabiliyor. Bu da asgari ücretin pasaport bedellerini karşılamakta zorlandığını gösteriyor.
Dolar bazında pasaport fiyatlarındaki artış
Dolar kuru üzerinden hesaplandığında da pasaport fiyatlarındaki artış dikkat çekiyor. 2014 yılında 10 yıllık pasaport almak için ödenen ücret, 248 dolar civarındayken, 2024'te bu ücret 292 dolara çıkmış durumda. Bu da döviz kuru üzerinden hesaplandığında, pasaport harçlarının uluslararası alanda da önemli ölçüde arttığını gösteriyor.
10 yıl boyunca pasaport yenileyen vatandaşlar, beklediklerinden çok daha yüksek ücretlerle karşı karşıya kalacak. Pasaport bedellerindeki artış, sadece enflasyonla değil, gelir artışıyla da orantısız bir şekilde yükseldi.