İktidar, Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) Kanunu’nda yapmayı planladığı değişikliklerle Türkiye genelindeki şirketler ve küçük esnafa yeni bir yük getirmeyi amaçlıyor. "Köy Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi"ne göre, işletmelerin internet sitelerinde veya sosyal medya hesaplarında paylaştıkları harita ve konum bilgileri, artık vergiye tabi olacak. Bu yeni düzenlemeyle, harita paylaşan her işletme, yıllık lisans bedeli ödeyecek.
Yerli ve yabancı şirketlere aynı ücret: 1 milyon 750 bin tl’ye kadar yüksek bedeller
Yapılacak düzenleme kapsamında, coğrafi veri paylaşımlarından elde edilen gelirler üzerinden yıllık 1.750 TL ile 1 milyon 750 bin TL arasında değişen lisans ücretleri talep edilecek. Yabancı şirketler ve yerli firmalar arasında ücret farkı olmayacak; her iki grup da aynı bedeli ödeyecek. Ancak, lisans bedelini ödemeyen firmalar için ağır cezalar öngörülüyor. Bedeli ödemeyenlere, 10 katı kadar para cezası kesilecek ve yerli firmalar için faaliyet durdurma cezası uygulanacak. Yabancı şirketlere ise bu yaptırımlar uygulanmayacak.
Küçük işletmeler için zorlayıcı yük
Küçük esnaflar da bu düzenlemeden etkileniyor. Örneğin, bir restoran ya da kafe, sitesinde sadece konum bilgisi paylaşırsa, yıllık 1.750 TL lisans bedeli ödemek zorunda kalacak. Bedeli ödemeyenlere ise, belirtilen tutarın 10 katı kadar ceza uygulanacak. Ayrıca, şirket hattı kullanan yurttaşlar da bu paylaşım için vergi ödeyecek.
Uluslararası şirketler için ceza yok
Başarsoft Bilgi Teknolojileri AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Alim Küçükpehlivan, düzenlemenin yerli şirketler için haksız rekabete yol açacağını ve ciddi zararlar doğuracağını belirtiyor. Küçükpehlivan, 300 milyar dolar cirosu olan Google ile 10 milyon dolar cirosu olan yerli bir firmanın aynı lisans bedelini ödeyeceğini, ancak yerli firmaların ceza riskiyle karşılaşacağını vurguladı. Ayrıca, yabancı firmalar için lisans almazlarsa faaliyet durdurma yapılmaması, yerli şirketler için ise böyle bir yaptırımın söz konusu olması,tartışm alara neden oldu.
Yıllık 30 milyar tl gelir hedefi
Yeni düzenleme, yaklaşık 6 milyon işletmeden yıllık 30 milyar TL’nin üzerinde gelir elde edilmesini hedefliyor. Ancak, bu vergi yükü, küçük esnaftan büyük şirketlere kadar geniş bir yelpazeyi etkileyebilir ve coğrafi verilerin ticari kullanımını zorlaştırabilir. Ayrıca, lisans bedellerinin belirlenmesinde işletmelerin cirolarına göre hesaplama yapılacak. Bu da küçük işletmelerin büyük şirketlerle aynı yükümlülükleri taşıması anlamına geliyor.
Tartışmalı düzenleme: Keyfi kullanım ve adaletsizlik uyarıları
Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS) Kanunu ile ilgili düşüncelerini paylaşan Başarsoft Yönetim Kurulu Başkanı Alim Küçükpehlivan, “Bu kanunun dünyada bir benzeri yok. Çin, Hindistan gibi bazı ülkeler, harita üreten, sahada bilgi toplayan şirketleri ve faaliyetleri kayıt altına alıyor ama hiçbir ülkede bu işi yapanlardan bir lisans bedeli alınmıyor” dedi.