Tarım Bakanlığı'nın gıda firmalarına yönelik denetimlerini taklit tağşiş listelerinde ifşa etmesi vatandaşın gözünü sürekli yenilenen listelere dikmesine neden oldu.
Tüketici şikayetlerini de değerlendirmeye alan bakanlık, son dönemde kanatlı hayvan eti satan işletmelerde ciddi sağlık problemleri yaratacak sorunları tespit etti. Market raflarından tavuk döner satan küçük işletmelere kadar çiğ tavuğun taşıdığı salmonella bakterisi oluşma riski vatandaşın sağlığını tehdit ediyor.
ŞENPİLİÇ'E KESİLEN CEZA ŞAŞKINLIK YARATTI
Sektörün pazar lideri konumundaki Şenpiliç'in ürettiği dondurulmuş "Anne Köftesi" ürününde “Listeria monocytogenes” bakterisinin tespit edilmesi market raflarındaki ürünleri sorgulattı.
Uzmanlara göre salmonelladan çok daha tehlikeli olan “Listeria monocytogenes” bakterisi, insan sağlığını doğrudan tehdit ederken ölümcül risk taşıyor. Bakteri özellikle hijyen şartlarının yetersiz olduğu ortamlarda ve çiğ kalan tavuk ürünlerinde gelişiyor.
Türkiye Gazetesi'nden Kaan Zenginli'nin haberine göre; tüm bu risklere rağmen yetkili kurumlar tarafından kesilen ceza şirketin 19 milyar liralık yıllık cirosunun on binde birine denk geldi. Kesilen cezaların caydırıcılığını tartışmaya açan bu ceza vatandaşta şaşkınlık yarattı.
FİSKE VURDU
Yıllık 19 milyar lira seviyesinde ciro yapan piliç devinin 210 bin liralık cezası tüketici dernekleri ve sosyal medya kullanıcılarının cezaların caydırıcı olmaktan uzak olduğunu ifade ederek tepki göstermesine neden oldu.
Gıda mühendisi Irmak Özden, yaşanan bu durumun sadece üretim kaynaklı olmadığını, denetim mekanizmalarının da zayıf kaldığını belirterek “Listeria monocytogenes gibi bakterilerin gıda ürünlerinde tespit edilmesi, üretim ortamında hijyenin yeterli olmadığını açıkça gösteriyor. Ancak bu durumun gözden kaçması, denetimlerin yetersizliğini de ortaya koyuyor.
*Özellikle büyük üretim tesislerinde makine parkuru oldukça eski. Bu da bakterilerin kolayca üremesine zemin hazırlıyor” dedi.
Özden sadece para cezasıyla sınırlı kalınan yaptırımların firmalar üzerinde bir baskı oluşturmadığını ifade etti.
"BU TARZ ÜRÜNLER BAKTERİ BULAŞTIRMAYA AÇIK"
Özden ayrıca “Paketli nugget, köfte ve benzeri ürünlerde etin sadece kas kısmı kullanılmaz. Maliyeti düşürmek için sakatat, tavuk derisi, hatta mekanik ayrıştırılmış et dediğimiz öğütülmüş kemik ve doku artıkları da bu ürünlere katılabiliyor.
*Bu katkı maddeleri ve düşük kaliteli içerikler, özellikle gelişme çağındaki çocuklar için yeterli protein ve mineral kaynağı sağlamaz.
*Ayrıca üretim sırasında hijyen şartlarına dikkat edilmezse, bu tarz ürünler bakteriyel bulaşmalara da açık hale gelir” dedi.
Etiket okuma alışkanlığının önemini vurgulayan Özden, tüketicilerin ambalaj üzerindeki içerik listesine dikkat etmeleri ve “mekanik ayrıştırılmış et” gibi ibarelere karşı uyanık olmaları gerektiğini söyledi.
TESİSLER İYİ DENETLENMELİ
Gıda mühendisleri ise problemin temeline işaret ederek birçok büyük üreticinin üretim tesisleri oldukça eski, makineler yenilenmemiş, gerekli hijyen tedbirleri de alınmamış olduğuna dikkat çekti.
“İnsan hayatı bu kadar ucuz olmamalı” diyen uzmanlar, Avrupa’daki uygulamalara ortaya koydu.
Avrupa’da benzer durumlarda firmalara cirolarının yüzde 10’u kadar para cezası verilirken, ürünler toplatılıyor ve firma yöneticilerine 1 ve 5 yıl arasında hapis cezası uygulanabiliyor.