Kamu-Özel İşbirliği (KÖİ) ve Yap-İşlet-Devret (YİD) yöntemiyle, AKP iktidarında hayata geçirilen projeler, kamunun bütçesinde adeta karadelik açtı. KÖİ ve YİD projeleri, kamu kaynaklarının şirketlere aktarılmasına yol açarken verilen geçiş garantileri sebebiyle köprü ve otoyolları işletmeci şirketlerin sermayeleri çoğalttı.
BirGün’den Mustafa Bildircin’in haberine göre, Yap-İşlet-Devret yöntemiyle inşa edilen ve Türkiye’nin en bilinen projeleri olarak öne çıkan sekiz tünel, köprü ve otoyol projesini işleten şirketlerin vergi ödeme bilgileri ise bir skandalı ortaya çıkardı. Sekiz büyük projeyi işleten sekiz işletmenin 2021-2023 yılları arasında sadece 642 milyon 220 bin 867 TL vergi ödediği açığa çıktı.
HİÇ VERGİ ÖDEMEMİŞLER
Çanakkale Otoyol ve Köprüsü’nü (YSS) işleten Çanakkale Otoyol ve Köprüsü İnşaat Yatırım ve İşletme A.Ş.’nin 2021 ve 2023 yıllarını da kapsayan üç yıllık dönemde hiç vergi ödemediği ortaya çıktı. Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nün işletmecisi ICA İçtaş Altyapı Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve Kuzey Çevre Otoyolu Yatırım ve İşletme A.Ş’nin de 2021-2023 yılları arasında hiç vergi ödemediği belirlenirken Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu’nun işletme hakkını elinde bulunduran Otoyol Yatırım ve İşletme A.Ş. de vergi ödemeyen şirketler arasında yer aldı.
YİD kapsamındaki projeleri işleten ve tek kuruş vergi ödemeyen diğer şirketler ise Avrupa Otoyolu Yatırım ve İşletme A.Ş, Avrupa Otoyolu Yatırım ve İşletme A.Ş, Avrupa Otoyolu Yatırım ve İşletme A.Ş. oldu.
DEVEDE KULAK KALDI
Ankara-Niğde Otoyolu’nu işleten ERG Otoyol Yatırım ve İşletme A.Ş. ve Avrasya Tüneli’ni işleten Avrasya Tüneli İşletme İnşaat ve Yatırım A.Ş’nin ödediği vergi tutarları ise kazançları ile kıyaslandığında adeta devede kulak kaldı. 2021-2023 yıllarında 2 milyar 558 milyon 275 bin TL kazanç beyan eden Avrasya Tüneli İşletme İnşaat ve Yatırım A.Ş’nin vergi ödemesi kayıtlara, 635 milyon 343 bin TL olarak geçti. ERG Otoyol Yatırım ve İşletme A.Ş ise 29 milyon 900 bin TL’lik kazanç beyan ederken 6 milyon 877 bin TL’lik vergi ödedi.