Türkiye'de her yıl ortalama 550-600 bin çift evleniyor ve mevzuata göre, yeni evlenen kadınlar işte ayrılmak istediklerinde kıdem tazminatı alabiliyorlar. Peki, bu nasıl oluyor?
EVLİLİK NEDENİYLE KIDEM TAZMİNATI HAKKI
1475 Sayılı İş Kanunu’na göre, evlilik nedeniyle işten ayrılan kadın işçiler, çalışma sürelerine bağlı olarak kıdem tazminatı talep edebilirler ancak bu haktan yararlanmak için bazı şartların yerine getirilmesi gerekiyor:
1 Yıl İçinde İşten Ayrılma: Kadın, resmi nikah tarihinden itibaren bir yıl içinde iş sözleşmesini feshetmelidir. Bu süre zarfında, kıdem tazminatı talep etmesi gerekmektedir.
İhbar Süresi Yok: Evlilik sebebiyle ayrılan işçiler, ihbar tazminatı talep edemez ve ihbar süresi uygulanmaz. Evlilik cüzdanının bir kopyası ile işverene başvurarak iş sözleşmesinin feshedildiğini yazılı olarak bildirmeleri yeterlidir.
Doğum ve Hamilelik Durumları: Hamilelik veya doğum gibi sebepler kıdem tazminatı alma hakkını sağlamaz.
TAZMİNATIN İADESİ
Evlilik nedeniyle işten ayrılıp kıdem tazminatı alan kadınlar, başka bir işte çalışabilir ancak, sahte evlilik veya boşanma durumları tespit edilirse işveren, tazminatı geri talep edebilir. Bu durumda, işçi hileli bir şekilde tazminat elde ettiyse, bu ücreti faiziyle birlikte geri ödemek zorunda kalabilir.
KIDEM TAZMİNATININ HESAPLANMASI
Kıdem tazminatı brüt ücret üzerinden hesaplanır ve yalnızca damga vergisi (binde 7.59) kesintisi yapılır. Örneğin, 2023 yılı itibarıyla asgari ücretin brüt tutarı 20.002 TL, kıdem tazminatı tavanı ise 41.828 TL'dir.
DİĞER TAZMİNAT HAKLARI
Kadınlar, belirli koşullar altında kıdem tazminatı alma hakkına sahiptir. Örneğin:
- İş yerinin belediye sınırlarını aşarak taşınması,
- İşin sağlık açısından tehlikeli hale gelmesi,
- Ücretin eksik veya geç ödenmesi,
- Cinsel taciz veya mobbing gibi durumlar.
Bu durumlarda işçiler, iş akdini feshederek tazminat talep edebilirler.
Evlilik nedeniyle işten ayrılan kadınların haklarını bilmesi, maddi güvenlikleri açısından büyük önem taşımaktadır. Unutulmamalıdır ki, yasal haklarınızı bilmek ve gerektiğinde kullanmak, iş hayatında önemli bir yer tutar.