VM Medical Park Pendik Hastanesi Kulak Burun Boğaz Uzmanı Op. Dr. Ulkar Mammadova, yaz aylarında artış gösteren burun kanamaları hakkında önemli açıklamalarda bulundu. Mammadova, sıcak hava ve düşük nemin burun mukozasını kurutarak damarların çatlamasına neden olduğunu ve bu durumun yaz aylarında burun kanaması vakalarını artırdığını belirtti.
“BURUN, KANAMA AÇISINDAN HASSAS BİR ORGANDIR”
Burun içinin damar bakımından oldukça zengin olduğunu hatırlatan Dr. Mammadova, şöyle konuştu:
“Burun mukozası sıcaklık, nem ve basınç değişimlerinden çabuk etkilenir. Özellikle yaz aylarında havanın kuruması, terleme yoluyla sıvı kaybı ve klimaların ortam nemini düşürmesi, burun mukozasını kırılgan hale getirir. Kuruyan mukoza çatladığında yüzeye yakın damarlar kolayca yırtılır ve burun kanamaları meydana gelir.”
TOPLUMUN YÜZDE 60’I EN AZ BİR KEZ YAŞAMIŞ
Burun kanamasının tıbbi adıyla epistaksis, toplumun yaklaşık %60’ında hayatın bir döneminde en az bir kez görülürken, sadece %6’sı tıbbi müdahale gerektiriyor. Op. Dr. Mammadova, burun kanamalarının özellikle ilk 10 yaşta ve 50 yaş sonrası sık görüldüğüne dikkat çekti.
HANGİ HASTALIKLAR VE DURUMLAR BURUN KANAMASINA YOL AÇAR?
Dr. Mammadova’ya göre burun kanamasına neden olabilecek başlıca durumlar şunlar:
- Çocuklarda buruna kaçan yabancı cisimler
- Burun eğriliği (nazal septum deviasyonu)
- Granülomatöz hastalıklar (Tüberküloz, Wegener granulomatozis, sarkoidoz)
- Nazofarengeal anjiofibrom (özellikle genç erkeklerde)
- Pıhtılaşma bozuklukları, kan sulandırıcı kullanımı, karaciğer/böbrek yetmezliği, K vitamini eksikliği
- Yüksek tansiyon, damar sertliği
- Burun spreyi ve alkol/sigara kullanımı
- Alerjiler, enfeksiyonlar (rinit, sinüzit)
BURUN KANAMASI SIRASINDA NE YAPMALI?
Dr. Mammadova, burun kanaması sırasında uygulanması gereken doğru yöntemleri şöyle sıraladı:
- Hasta sakinleştirilmeli, baş öne eğilmeli (kanın genize kaçmasını önlemek için).
- Burun kanatları yumuşak kısmından 5-10 dakika sıkıca sıkılmalı (Hipokrat manevrası).
- Kanama 20 dakikadan uzun sürüyorsa, yüksek tansiyon varsa, kan sulandırıcı kullanılıyorsa ya da travma sonrası oluşmuşsa mutlaka doktora başvurulmalı.
BURUN KANAMASINDAN KORUNMAK İÇİN NELER YAPILABİLİR?
Op. Dr. Mammadova’nın önerileri şöyle:
- Ortamın nem oranını artırmak, buhar makinesi ya da nemlendirici kullanmak
- Bol su içmek, sıvı kaybını önlemek
- Klima kullanımını sınırlamak
- Nazal nemlendiriciler kullanmak
- Burun karıştırmaktan kaçınmak, özellikle çocuklarda
BURUN KANAMASINDA DOĞRU BİLİNEN YANLIŞLAR
Dr. Mammadova, halk arasında yaygın olan yanlış uygulamalara da dikkat çekti:
Yanlış: Başı arkaya eğmek
Doğru: Başı öne eğmek
Yanlış: Buruna pamuk/peçete tıkamak
Doğru: Burun kanatlarını dıştan sıkmak
Yanlış: Sümkürmek
Doğru: Sakin kalmak, sümkürmemek
Yanlış: Enseye soğuk havlu koymak
Doğru: Soğuk kompresi alına veya burun köküne koymak
Yanlış: Her burun kanaması tehlikelidir
Doğru: Çoğu yüzeysel kanamadır ve basit önlemlerle geçer