Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından hazırlanan ve işlenmeyen tarım arazilerinin tarımsal amaçlarla kiralanmasını düzenleyen yeni yönetmelik, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Bu yönetmelik, mülkiyeti gerçek veya tüzel kişilere ait olan ve arka arkaya iki yıl süreyle işlenmeyen tarım arazilerinin, Bakanlık tarafından tarımsal amaçlarla sezonluk olarak kiralanmasını belirleyen işlemleri kapsıyor.
İki yıl boyunca işlenmeyen araziler, arazinin niteliği değiştirilmeden ve kiralayan tarafından tarımsal üretimde kullanılmak şartıyla sezonluk kiraya verilecek.
Kiraya verilecek arazilerin belirlenmesi için il veya ilçe müdürlüklerinde Arazi Tespit Komisyonları kurulacak. Bu komisyonlar, il müdürlüğünde il müdür yardımcısı veya şube müdürü, ilçe müdürlüğünde ise ilçe müdürü başkanlığında toplanacak. Komisyonlar, başkan dahil beş asil ve iki yedek üyeden oluşacak.
KİRALANACAK TARIM ARAZİLERİNİN TESPİTİ
Arazi Tespit Komisyonu, kadastro parsel verileri, uydu görüntüleri, coğrafi bilgi sistemleri ve diğer kamu kurumlarından alınan verilerle yürütülecek çalışmalar ve yerinde yapılacak arazi kontrolleri sayesinde işlenmemiş tarım arazilerini belirleyecek. Bu tespit çalışmalarında kullanılacak veriler, Bakanlık tarafından sağlanacak.
İşlenmeyen tarım arazilerinin tespitinde, belirli bir yılın 1 Eylül tarihi ve bölgeler arasındaki hasat dönemleri dikkate alınarak, en geç bir sonraki yılın 31 Ağustos'una kadar olan süre göz önünde bulundurulacak.
Kontrol süreci tamamlandığında, Arazi Tespit Komisyonu ekonomik bütünlüğü sağlayan parselleri belirleyecek ve ekonomik bütünlük kapsamı dışında kalan, ancak ekonomik tarımsal üretim yapılabilecek parselleri tespit edecek.
Dikili ve örtü altı tarım arazileri kiralama işlemleri kapsamına alınmayacak. Arazi sınıfı, parsel büyüklüğü ve verimlilik durumu tarımsal üretim için ekonomik olmayan arazilerin bu durumu tutanak altına alınmak sureti ile o yılki kiralama işlemlerine dahil edilmeyebilecek.
Parsel üzerindeki işlenmemiş arazilerin belirlenmesi halinde, bu alanlar işlenmeyen tarım arazisi olarak kabul edilecektir.
Kira bedeli, Komisyon tarafından belirlenen rayiç kira bedelinin altında olmayacaktır. Komisyon, kiralanacak tarım arazilerinin kesin listesini elektronik ortamda ve il müdürlüğü internet sitesinde yedi gün boyunca ilan edecektir.
İlan edilen tarım arazilerini kiralamak isteyenler, tarım arazisi kiralama talep formunu eksiksiz doldurarak ilan süresi içinde il müdürlüğüne başvuruda bulunmalıdır. Kiralama başvuruları ayrıca Tarım Arazileri Değerleme ve Edindirme Bilgi Sistemi üzerinden de yapılabilecek.
KİRA BEDELİ ARAZİ SAHİBİNE ÖDENECEK
Kira bedeli, arazi sahibine ödenecek. Ancak arazi maliklerine veya hak sahiplerine ulaşılamadığı durumlarda, kira bedeli Bakanlıkça belirlenecek bir kamu bankasında araziye özgülenmiş üçer aylık vadeli hesapta nemalandırılacak.
Mülkiyet konusunda anlaşmazlık yaşanan tarım arazilerinde, anlaşmazlık çözüldüğünde biriken kira gelirleri ve ek ödemeler, hak sahiplerinin pay oranlarına göre dağıtılacak. Kiracı, kiraladığı tarım arazisini Yönetmelik ve kira sözleşmesine uygun olmayan bir şekilde kullanırsa, arazi maliklerinin hakları saklı kalmak şartıyla, takip eden yıl için yapılacak kiralama tekliflerine katılma hakkını kaybedecek.
RAYİÇ KİRA BEDELİ BELİRLENECEK
Tarım arazilerinin rayiç kira bedelinin belirlenmesi sürecinde, kiralanacak tarım arazisi ile benzer özelliklere sahip ve aynı yerleşim yerinde bulunan en az üç adet kiralanmış tarım arazisi emsal olarak kullanılacak.
Emsal olarak belirlenecek tarım arazisinin seçiminde, akrabalar ve hissedarlar arası kiralamalar ya da sosyal nedenlerle yapılan özel amaçlı kiralamaların piyasa koşullarını ne kadar temsil ettiğine dikkat edilecek.