Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın CHP'li beleidyelere yönelik "silkeleyin" açıklamasından sonra özellikle İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) ve Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin konser ve festival harcamalarının incelendiği belirtmesi gündemde.
İçişleri Bakanlığı da geçtiğimiz günlerde İBB'ye detaylı bir denetim başlattı. T24 yazarı Tolga Şardan bu denetimin detaylarını anlatırken; İstanbul Valiliği ile ilçe kaymakanlılarını da mercek altına aldığını kaydetti.
Şardan'a göre denetimin bir ayağında valilik ve 39 ilçeyi yöneten kaymakamlıklara bağlı kamu kurumları varken; diğer ayağında ise, çoğunluğu muhalefetin elindeki yerel yönetimler yani İBB ve tüm ilçe belediyeleri yer alıyor.
Buna göre İBB’de de görev alan Mülkiye Teftiş Kurulu’na bağlı müfettişler son derece detaylı denetim yürütüyor.
EKREM İMAMOĞLU İNCELEMEYE ALINDI
İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun da görev ve yetkileri nedeniyle incelemeye alındığını belirten Şardan, incelemeye alınanları şöyle anlattı:
* Belediye teşkilatının en üst amiri olarak belediye teşkilâtını sevk ve idare etmek, beldenin ve belediyenin hak ve menfaatlerini korumak.
* Belediyeyi stratejik plana uygun olarak yönetmek, belediye idaresinin kurumsal stratejilerini oluşturmak, bu stratejilere uygun olarak bütçeyi hazırlamak ve uygulamak, belediye faaliyetlerinin ve personelinin performans ölçütlerini belirlemek, izlemek ve değerlendirmek, bunlarla ilgili raporları belediye meclisine sunmak.
* Büyükşehir belediye meclisi ve encümenine başkanlık etmek, bu organların kararlarını uygulamak.
* Yasayla büyükşehir belediyesine verilen görev ve hizmetlerin etkin ve verimli bir şekilde uygulanabilmesi için gerekli önlemleri almak.
* Büyükşehir belediyesinin ve bağlı kuruluşları ile işletmelerinin etkin ve verimli yönetilmesini sağlamak, büyükşehir belediyesi ve bağlı kuruluşları ile işletmelerinin bütçe tasarılarını, bütçe üzerindeki değişiklik önerilerini ve bütçe kesin hesap cetvellerini hazırlamak.
* Büyükşehir belediyesinin hak ve menfaatlerini izlemek, alacak ve gelirlerinin tahsilini sağlamak.
* Yetkili organların kararını almak şartıyla, büyükşehir belediyesi adına sözleşme yapmak, karşılıksız bağışları kabul etmek ve gerekli tasarruflarda bulunmak.
* Mahkemelerde davacı veya davalı sıfatıyla ve resmî mercilerde büyükşehir belediyesini temsil etmek, belediye ve bağlı kuruluş avukatlarına veya özel avukatlara temsil ettirmek.
* Belediye personelini atamak, belediye ve bağlı kuruluşlarını denetlemek.
* Gerektiğinde bizzat nikâh kıyıp kıymak.
* Diğer kanunların belediye başkanlarına verdiği görev ve yetkilerden büyükşehir belediyesi görevlerine ilişkin olan hizmetleri yerine getirmek ve yetkileri kullanmak.
* Bütçede yoksul ve muhtaçlar için ayrılan ödeneği kullanmak, engellilerle ilgili faaliyetlere destek olmak üzere engelli merkezleri oluşturulması.
* Kamu kaynağında önemli ölçüde tasarruf sağlanmasında, kamu zararının oluşmasının önlenmesinde, gelirlerin artırılmasında ve sunulan hizmetlerin etkinlik ve kalitesinin yükseltilmesinde etkiye sahip olan ödül sisteminin personele uygulanması.
İNCELEMEYE ALINAN BİRİMLER
Şardan, incelemeye alınan 27 birimi de şöyle açıkladı:
"İnsan Kaynakları ve Eğitim Dairesi, Zabıta Dairesi, İtfaiye Dairesi, Teftiş Kurulu Başkanlığı, Mali Hizmetler Dairesi, Destek Hizmetleri Dairesi, Çevre Koruma Ve Kontrol Dairesi, Fen İşleri Dairesi, Bilgi İşlem Dairesi, İmar ve Şehircilik Dairesi, Afet İşleri Dairesi, İklim Değişikliği ve Sıfır Atık Dairesi, İşletme ve İştirakler Dairesi, Kırsal Hizmetler ve Mezarlıklar Dairesi, Kent Estetiği Daire, Sağlık İşleri Dairesi, Yazı İşleri ve Kararlar Dairesi, Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Dairesi, Dış İlişkiler Dairesi, Ulaşım Dairesi, Emlak ve İstimlak Dairesi, Makine İkmal Bakım ve Onarım Dairesi, Özel Projeler ve Dönüşüm Dairesi, Yapı Kontrol Dairesi, Kültür ve Sosyal İşler Dairesi, Sosyal Hizmetler Dairesi, Kültür ve Tabiat Varlıkları Dairesi, Muhtarlık İşleri Dairesi, Hukuk Müşavirliği."
TAŞINIR VE TAŞINMAZ MALLAR
Şardan'a göre İçişleri Bakanlığı müfettişleri, incelemeleri sırasında İBB’nin taşınır ve taşınmaz mal işlemlerini de inceleyecek.
Özellikle halen yürürlükteki Taşınır Mal Yönetmeliği çerçevesinde İBB’nin envanterinde bulunan taşınır tüm malların ve eşyaların, kayıtlarının tutulmadığına bakılacak.
Bu başlık altında; harcama yetkililerinin taşınırların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak edinilmesinden, kullanılmasından, kontrolünden, kayıtlarının yönetmelikte yer alan esas ve usullere göre saydam ve erişilebilir şekilde tutulup tutulmadığı tespit edilecek.
Ayrıca, belediye personelinin, kendilerine teslim edilen devlet malını korumak ve her an hizmete hazır halde bulundurmak için gerekli tedbirleri alıp almadıkları; kasıt, kusur, ihmal veya tedbirsizlik belediyenin zarara uğrayıp uğramadığı ve zararın personelden tespit edilip edilmediği, müfettişlerce araştırılan diğer konu başlığı.
İHALELER
İçişleri Bakanlığı müfettişlerinin İBB’de detaylı incelemeye aldığı iki farklı yöntemdeki ihaleler için bakanlık yönetimi tam 210 sayfadan oluşan özel teftiş rehberi hazırladı. Müfettişler incelemelerinde, Devlet İhale Yasası’ndan daha çok Kamu İhale Yasası’na yoğunlaşıyor.
İBB’nin gerçekleştirdiği Kamu İhale Yasası kapsamındaki ihalelerde, müfettişlerin mercek altına aldığı konu başlıkları ise şöyle:
"İhalelerde uyulması zorunlu hususlar, yaklaşık maliyet, ihale dokümanının hazırlanması ve şartnameler, ihale onayı, ihale komisyonu ve ihale işlem dosyası, ilanla ilgili iş ve işlemler, ihaleye katılım kuralları, ihale usulleri, doğrudan temin, tasarım yarışmaları, tekliflerin ve başvuruların sunulması, tekliflerin değerlendirilmesi, danışmanlık hizmet ihaleleri ile ilgili özel hükümler, ihalelere yönelik başvurular ve inceleme, yasaklar ve ceza sorumluluğu, bildirim ve tebligat esasları, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’na göre yapılan iş ve işlemler, muayene ve kabul işlemleri, yapım işlerine ilişkin muayene ve kabul işlemleri, hizmet alımı ve danışmanlık hizmet alımına ilişkin muayene ve kabul işlemleri, mal alımlarına ilişkin muayene ve kabul işlemleri."
İSKİ ve İETT
İETT ve İSKİ’nin denetlemesi için tıpkı diğer birimler ve ihalelerin incelenmesinde kullanıldığı gibi iki ayrı teftiş rehberi hazırlandı. İçişleri Bakanlığı Mülkiye Teftiş Kurulu, İETT için 111 sayfalık, İSKİ’ye yönelik ise; 150 sayfalık denetim rehberi hazırladı.
SONUÇ RAPORLARI ÖNEMLİ
Bu bilgileri aktaran Tolga Şardan, sonuç raporlarının önemli olduğunu da vurgulayarak, şunları kaydetti:
"Müfettişler yaklaşık üç hafta daha İBB’de çalışacaklar ve şubat başı itibarıyla raporlarını bakanlığa teslim etmeye başlayacaklar.
Soru işareti bulunan konularda gerekirse bilirkişiler aracılığıyla hazırlanan raporlar dikkate alınacak.
Sorunlu konular için muhataplarına adli veya idari yargı yolunu açacak raporlar kaleme alınacak. Bu raporlar İçişleri Bakanlığı ile İstanbul Adliyesi’ne gönderilecek.
İç siyasette gelinen son noktada; gelecek yıl erken seçim yapılması yönünde siyasi değerlendirmeler var. Takvim ve ortamın oluşmasıyla beraber TBMM’nin erken seçim kararı alma olasılığı, İBB’deki teftiş ile sonuçlarını daha önemli hale getirdi, kuşkusuz. "