2024 Nobel Fizik Ödülü John J. Hopfield ve Geoffrey E. Hinton'a verildi

Basın toplantısında yapılan açıklamada, bu ödülün sahipleri; fizik biliminin sunduğu yöntemlerle makine öğreniminin temel taşlarını oluşturan yenilikleri geliştiren Hopfield ve Hinton’un "yapay sinir ağları ile makine öğrenimini mümkün kılan önemli keşifleri" nedeniyle ödüllendirildiği vurgulandı. Hopfield, verilerdeki görüntü ve örüntüleri depolayıp yeniden yapılandırabilen ilişkisel bir bellek modeli geliştirirken, Hinton, verilerin içindeki özellikleri insan müdahalesine gerek kalmadan tespit edebilen yöntemler tasarladı; bu sayede resimlerdeki belirli ögeleri tanıyabilme gibi görevleri başarıyla yerine getirebiliyor.

Geçtiğimiz yıl, 2023 Nobel Fizik Ödülü, maddedeki elektron dinamiklerini incelemek için attosaniye ışık darbeleri üreten deneysel yöntemler üzerine yaptığı çalışmalarla Pierre Agostini, Ferenc Krausz ve Anne L'Huillier'e verilmişti.

John Hopfield ve Geoffrey Hinton Kimdir?

John Hopfield, 15 Temmuz 1933'te Illinois, ABD'de doğdu. California Teknoloji Üniversitesi’nde (Caltech) 1986’da kurulan Hesaplama ve Sinir Sistemleri doktora programının kurucularından biri olarak tanınan Hopfield, 2022’de istatistiksel fizik alanında Boltzmann Madalyası’nı Deepak Dhar ile paylaştı. Princeton Üniversitesi'nde Moleküler Biyoloji ve Yaşam Bilimleri profesörü olarak görev yapmaktadır.

Geoffrey Hinton ise 6 Aralık 1947’de Londra, İngiltere'de dünyaya geldi. Yapay sinir ağları konusundaki çalışmalarıyla “Yapay Zekanın Babası” olarak anılan Hinton, 2018’de Yoshua Bengio ve Yann LeCun ile birlikte "Bilgisayarın Nobel Ödülü" olarak bilinen Turing Ödülü’nü kazandı. 2023 yılına kadar Google'da (Google Brain) çalışan Hinton, yapay zeka teknolojilerinin potansiyel riskleri üzerine endişeleri gerekçe göstererek Mayıs 2023’te Google’dan ayrıldığını açıkladı. Şu anda Toronto Üniversitesi'nde Bilgisayar Bilimleri profesörü olarak görev yapmaktadır.

NOBEL ÖDÜLLERİ HAKKINDA

Alfred Nobel’in vasiyeti doğrultusunda, ölümünden sonra 9 Haziran 1900'de kurulan Nobel Vakfı, insanlığa hizmet edenlere prestijli ödüller sunmaktadır. Nobel Ödülleri, fizik, kimya, edebiyat, barış ve tıp dallarında en başarılı bireyler veya kuruluşlar için verilmektedir. Ayrıca, 1968'de İsveç Merkez Bankası tarafından ekonomide de bir ödül verilmesi kararlaştırılmıştır. Ödüller her yıl 10 Aralık'ta, Alfred Nobel'in ölüm yıldönümünde düzenlenen bir törenle sahiplerine takdim edilmektedir.

NOBEL ÖDÜLLERİ İPTALLERİ

Nobel Ödülleri, 1901'den bu yana bazı yıllarda iptal edildi, verilmedi. Bu iptallerin çoğu Birinci ve İkinci Dünya Savaşları döneminde yaşandı. Ayrıca, Covid-19 salgını nedeniyle 2020 ve 2021'de de ödül törenleri de gerçekleştiriemedi.