Ticaret Bakanlığından 15 soruya 15 yanıt: İsrail'le ticaret bitti mi?
TÜİK rakamlarına göre, İsrail’le ticaret yasağının ardından Filistin’e yapılan ihracat, 2023 yılı boyunca yapılan ihracat kadar bir miktara ulaşmış, Filistin’e yönelik ihracat, 2023’te 132 milyon 374 bin dolar iken, 2024’ün ilk 7 ayında bu rakam 287 milyon 82 bin dolara çıkmıştı. Temmuz 2023'te 10 milyon 554 bin dolar olan ihracat, Temmuz 2024'te yüzde 1220 oranında bir artışla 128 milyon 759 bin dolara ulaşmış ve bu artış, "Filistin postasında İsrail’le ticaret" iddialarını güçlendirmişti.
"İsrail'le ticareti durdurun" dediği için tutuklanmıştı, cezaevinden mesaj yolladı: Gurur duyuyorum
Süreç boyunca ticaret iddialarını sık sık yalanlayan AKOP hükümeti bun arağmen ticaret verilerindeki rakamları somut bir temelde açıklayamamış konu hakkında gemilerin rotalarının değiştirildiği, ticaretin Filistin üzerinden yapıldığına dair pek çok haber yapılmıştı. Son açıklama 15 soruya yanıt getirmek adına Ticaret Bakanlığından yapıldı. Bakanlık, 15 soruda "İsrail ile ticaret devam ediyor mu?" iddialarına yanıt paylaştı.
1- İsrail'le ticaret devam ediyor mu?
İsrail ile toplam ticaret 7 Ekim 2023 ile 2 Mayıs 2024 arasında yaklaşık yüzde 32 oranında azalmıştır.
Bu dönemde Türkiye'nin İsrail'e ihracatı yüzde 30 azalış, İsrail'den ithalatı ise yüzde 43,4 azalış kaydetmiştir.
İsrail'e hiçbir savunma ürünü, askeri amaçlı ürün ticareti ve eğitim işbirliği yapılmamıştır.
9 Nisan 2024 itibarıyla 54 ürün grubundaki 1019 ürünün İsrail'e ihracatı kısıtlanmıştır. İsrail'in ateşkese yanaşmaması, Birleşmiş Milletler kararlarını dikkate almaması ve sivillere yardımları engellemesi karşısında, 2 Mayıs 2024'ten itibaren İsrail ile ithalat ve ihracat işlemleri tüm ürünleri kapsayacak şekilde tamamen durdurulmuştur.
İsrail ile ticareti hiçbir şey durduramıyor: Metin Cihan yeni rotayı paylaştı
2- İsrail, Türkiye ile serbest ticaret anlaşmasından yararlanıyor mu?
İsrail ile ticaret tamamen durdurulduğundan dolayı anlaşma fiilen yürürlükte değildir.
3- Türkiye'den çıkan gemiler İsrail limanlarına yanaşıyor mu?
Filistin devletinin kıyı kentleri İsrail tarafından işgal edilmiştir.
Bu sebeple Türkiye'den Filistin'e gönderilen malların yüzde 98'i İsrail kontrolündeki Hayfa ve Aşdod limanlarından Filistin'e ulaştırılmak zorundadır.
Filistin hükümeti ve Filistin Milli Ekonomi Bakanlığının ikili resmi toplantıdaki ısrarlı talebi üzerine, Hayfa Limanı'ndaki İsrail tehlikesini göz önünde bulundurarak, Filistin ile özgün ticaret mekanizması geliştirilmiştir.
İthalatçının ve varış destinasyonunun Filistin olmadığı, Filistin Milli Ekonomi Bakanlığı ve Ticaret Bakanlığınca teyit edilmeyen hiçbir malın Türkiye'den çıkışına izin verilmemektedir
İsrail'le ticareti protesto eden gruba polis engeli
4- Türkiye gemilerin rotasına müdahale ediyor mu?
Türkiye deniz yetki alanı içinde olan gemilere müdahalede bulunmakta, olabilecek suiistimalleri takip etmektedir.
5 Komşu ülkelere ihracatın artmasının İsrail'le bir ilgisi var mı?
Artış ifade edilen ülkelerde olağan dışı bir durum yoktur, benzer artış seyri diğer ülkelerde de görülmektedir.
6 Filistin'e kozmetik ürünler ya da çelik gidiyor mu?
İYİ Parti'li Çömez: İsrail'le ticaret devam ediyor, Türk gemileri rotasını gizliyor
Filistin'in 6 milyona yakın nüfusunun temizlik ürünleri ile inşaat malzemelerine ihtiyacı vardır.
Filistin ile dış ticaret işlemleri sadece Filistin Milli Ekonomi Bakanlığının teyidi ve izniyle yapılmaktadır.
7- İsrail'e yük taşıyan gemilerin Türk limanlarına yanaşma izni var mı?
İsrail limanlarından veya İsrail menşesi taşıyan, Türkiye-Filistin ikili ticaret mekanizmasına dahil olmayan hiçbir yükün Türkiye limanlarına indirilmesine, limanlardan İsrail'e gitmek üzere herhangi bir malın da yüklenmesine müsaade edilmemektedir.
8 Türkiye ile İsrail arasında ticaret devam ediyor mu?
TÜİK verilerinde Mayıs 2024'ten itibaren İsrail'e herhangi bir ihracat veya ithalat olmadığı görülmektedir.
9 İsrail verilerine göre Türkiye ile ticaretin devam ettiği doğru mu?
Ambarlı Limanı'nda 'İsrail'le ticaret' protestosu
Türkiye'nin ticareti Filistin ile devam etmektedir.
İsrail ile Filistin'in mevcut protokolleri doğrultusunda gümrük işlemleri İsrail gümrük otoritelerince yapılmaktadır.
TÜİK rakamlarına itibar edilmelidir.
10 Ticaretin sona ermesine İsrail'in tepkisi oldu mu?
İsrail birçok uluslararası platformda Türkiye'nin kararını hedef almıştır.
Ticareti yasaklama kararını İsrail Ekonomi Bakanı, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütüne (OECD) şikayet etmiştir.
11 Türkiye üzerinden İsrail'e petrol gidiyor mu?
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, Ceyhan üzerinden İsrail'e petrol sevkiyatı yapıldığı ve Türkiye'nin buna izin verdiği yönündeki iddiaların tamamen asılsız olduğunu belirtmiştir.
12 Savaşta olan Filistin'in bu kadar ithalat yapması normal mi?
Filistin, yaklaşık 6 milyonluk nüfusu ile zor şartlar altında olsa da dünyadan birçok ürün tedarik etmektedir.
Artış, ticareti durdurma kararından sonra, önceki dönemle mukayesede oluşan baz etkisinden dolayı yüksek görünmektedir.
Buna rağmen ticaret geçmiş dönemin gerisindedir.
13 Türkiye İsrail'e jet yakıtı gönderdi mi?
Türkiye, İsrail'e hiçbir şekilde jet yakıtı göndermemiştir.
Manipülatif şekilde dolaşıma sokulan iddiaya konu yakıt, İsrail'in 7 Ekim 2023'ten sonra Gazze'ye yönelik başlayan saldırılardan önce, Türkiye'ye turist getiren İsrail yolcu uçaklarına verilen 641 bin dolarlık dönüş yakıtından ibarettir.
14 Türkiye'den İsrail'e barut ve patlayıcı madde ihracatı yapıldı mı?
Türkiye, 7 Ekim 2023'te başlayan katliamdan sonra değil, çok daha öncesinde İsrail'e askeri amaçla kullanılabilecek herhangi bir ürün veya hizmetin satışına izin vermemiştir.
Ayrıca, savunma ürünleri ihracatı Milli Savunma Bakanlığının izni alınmadan yapılamamaktadır.
15 İsrail'in izni olmadan ürünler Filistin'e nasıl gidiyor?
İsrail, üçüncü ülkelerin Filistin ile yaptığı ticareti yalnız Gazze özelinde, savaş gerekçesiyle yasaklamıştır.
Bugün itibarıyla, Batı Şeria'ya mal tedariki uluslararası anlaşmalar altında mümkün olabilmektedir.
Kaynak:haber merkezi
