Sekiz yılda yüz altmış kayyum atandı

Türkiye'de ilan edilen 674 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) düzenlemesi ile belediyelere kayyum atama yetkisi genişletildi. 2016 yılından itibaren, toplamda 160 belediyeye kayyum atandı. Hazırlanan raporlar, bu kayyum atamalarının yerel halk iradesini ortadan kaldırdığını ve yerel yönetimlerin merkezi iktidarın kontrolüne girdiğini vurguluyor.

İçişleri Bakanlığı, DEM Parti yönetimindeki Mardin Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Türk, Batman Belediye Başkanı Gülistan Sönük ve Halfeti Belediye Başkanı Mehmet Karayılan bugün görevden aldı. Mardin Valisi Tuncay Akkoyun Mardin Büyükşehir Belediyesi'ne, Batman Valisi Ekrem Canalp Batman Belediyesi'ne, Halfeti Kaymakamı Hakan Başoğlu Halfeti Belediyesi'ne kayyum olarak atandı.

HALK TEPKİLİ

Özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yapılan kamuoyu araştırmaları, halkın büyük bir kısmının kayyum atamalarına karşı olduğunu gösteriyor; her dört kişiden üçü bu uygulamaları doğru bulmuyor.

674 sayılı KHK ile yapılan düzenlemeler, mahalli idarelerin özerkliğini tehdit ediyor. Anayasa'nın 127. maddesiyle güvence altına alınan bu özerklik, kayyum uygulamalarıyla merkezi yönetimin kontrolüne giriyor. KHK öncesi, bir belediye başkanının görevden alınması durumunda, belediye meclisi 10 gün içinde yeni bir başkan belirliyordu ancak 674 sayılı KHK ile bu yetki İçişleri Bakanlığı ve valilere devredildi, böylece belediye meclisleri yok sayıldı.

2016 yılında, Demokratik Bölgeler Partisi'nden (DBP) seçilen 102 belediye eş başkanından 96'sı kayyum atamasıyla görevden alındı ve birçok başkan tutuklandı.

2019 SEÇİMLERİNDEN SONRA DA KAYYUM ATAMALARI HIZ KESMEDİ

2019 seçimlerinden sonra da kayyum uygulamaları devam etti. Halkların Demokratik Partisi (HDP) tarafından kazanılan 65 belediyeden 59'una kayyum atandı.

Kayyum uygulamaları döneminde, binlerce kamu çalışanı işten çıkarıldı. TMMOB tarafından hazırlanan bir rapora göre, 2016 ve 2019 yıllarında toplam 9 bin 237 memur işten atıldı. Kayyumlar, aynı zamanda birçok taşınmazın satışını ve ihalelerin yandaşlara verilmesini de beraberinde getirdi.

2024 yerel seçimlerinde, HDP'nin DEM Partisi olarak katıldığı seçimlerde, toplam 78 belediye kazandı. Van'da yaşanan bir gelişme, kayyum uygulamalarını yeniden gündeme taşıdı. Seçmenlerin çoğunluğunu alan Abdullah Zeydan, yasakları kaldırdıktan sonra mazbatasını aldı.