Gemiler çarpıştı, Çin ve Filipinler birbirini suçluyor

Filipinler, bir Çin gemisinin kendi gemisine "doğrudan ve kasıtlı olarak çarptığını" iddia ederken, Pekin; Filipinler'i bir Çin gemisine "kasıtlı olarak" çarpmakla suçladı.

Bugün Sabina Sığlığı yakınlarında meydana gelen çarpışma, iki ülke arasında Güney Çin Denizi'ndeki çeşitli adalar ve bölgeler konusunda uzun süredir devam eden ve giderek tırmanan anlaşmazlığın son örneği.

Son iki hafta içinde aynı bölgede iki ülkeye ait gemilerin karıştığı en az üç olay daha yaşandı.

Çin'in Xianbin Jiao, Filipinler'in ise Escoda Sığlığı olarak adlandırdığı Sabina Sığlığı, Filipinler'in batı kıyılarından yaklaşık 75 deniz mili, Çin'den ise 630 deniz mili uzaklıkta yer alıyor.

Güney Çin Denizi, yılda 3 trilyon dolar değerinde ticaretin geçtiği önemli bir nakliye rotası. Pekin, Filipinler, Brunei, Malezya, Tayvan ve Vietnam'ın hak iddia ettiği kısımlar da dahil olmak üzere Güney Çin Denizi'nin neredeyse tamamını talep ediyor.

Son çatışmanın ardından Çin Sahil Güvenliği, Filipinler'e Sabina Sığlığı'ndan çekilme çağrısı yaparken, "her türlü provokasyon, rahatsızlık ve ihlal eylemini kararlılıkla engelleme" sözü verdi.

Filipinler Sahil Güvenliği, "Çin Sahil Güvenliğinin taciz, zorbalık ve artan eylemlerine rağmen" Teresa Magbanua adlı gemisini hareket ettirmeyeceğini söyledi.

Kazada can kaybı yaşanmazken, Filipinler Sahil Güvenlik Komutanı Jay Tarriela, 97 metrelik (318 fit) Teresa Magbanua'nın Çin gemisi tarafından "birkaç kez" vurulmasının ardından bir miktar hasar aldığını söyledi.

ABD'nin Filipinler Büyükelçisi MaryKay L Carlson, Çin'in bölgedeki tehlikeli eylemlerini eleştirdi.

"ABD, (Çin Halk Cumhuriyeti) tarafından uluslararası hukukun çok sayıda tehlikeli şekilde ihlal edilmesini, bunların arasında bugün (Filipinler) Münhasır Ekonomik Bölgesi içinde yasal operasyonlar yürütürken BRP Teresa Magbanua'ya kasıtlı olarak yapılan saldırının da yer almasını kınıyor." diye yazdı X'e yazdığı bir gönderide.

"Uluslararası hukuka saygı gösterilmesi konusunda Filipinler'in yanındayız."

Çin, artan gerginliklerden dolayı Filipinler'i ve müttefiki ABD'yi defalarca suçladı. Geçtiğimiz hafta, bir savunma bakanlığı sözcüsü, Washington'un Manila'yı "pervasız provokasyonlar" yapmaya " cesaretlendirdiğini" söyledi.

Gözlemciler, anlaşmazlığın Güney Çin Denizi'nde daha büyük bir çatışmaya yol açabileceğinden endişe ediyor.

Filipinler'in Birleşmiş Milletler'i hakemliğe çağırmak için yaptığı önceki girişim, Çin'in Güney Çin Denizi'nin büyük bir bölümünü talep etmek için kullandığı sınır olan sözde dokuz çizgi çizgisi içinde yasal bir hak iddiasının olmadığı kararıyla sonuçlandı. Pekin kararı tanımayı reddetti ancak son haftalarda her iki ülke de denizdeki güncel çatışmaları yatıştırma yönünde girişimlerde bulundu.

Geçtiğimiz ay Filipinler'in İkinci Thomas Sığlığı'ndaki karakolu yiyecek, malzeme ve personel ile yeniden doldurmasına izin vermeyi kabul ettiler. O zamandan beri bu gerçekleşti ve bildirilen bir çatışma olmadı.